Udar mózgu – twoja wiedza w pigułce

Udar mózgu występuje nagle na skutek zaburzeń prawidłowego ukrwienia naczyń krwionośnych mózgu. Powoduje jego czasowe (niektóre objawy ustępują) lub trwałe uszkodzenie – objawy utrzymują się powyżej 24h, powodując uszkodzenie całej połowy ciała – prawej lub lewej.

 

Udar lewej półkuli mózgu powoduje zaburzenia prawej strony ciała, udar prawej półkuli mózgu powoduje zaburzenia lewej strony ciała. Zaburzenia mowy mogą występować jeżeli udar dotyczy prawej strony ciała. Udar mózgu, którego wszystkie objawy samoczynnie ustępują w przeciągu 24 h jest nazywany Przemijającym Atakiem Niedokrwiennym, który może być sygnałem alarmowym do wystąpienia prawdziwego udaru dlatego nie powinno się bagatelizować jego wystąpienia.

PIERWSZE OBJAWY:

• występują nagle i dotyczą jednej strony ciała,
• zaburzenia wzroku,
• problem z zamknięciem oka,
• krzywy uśmiech,
• bełkot, niemożność wypowiedzenia się i/lub zrozumienia mowy innych,
• brak czucia po stronie porażonej,
• uczucie ciężkości ręki i nogi porażonej – ręka i noga jest zdrętwiała,
• nie możność podniesienia samemu ręki i nogi porażonej,
• nagłe zachwianie równowagi wynikające z braku czucia strony porażonej.

 

PIERWSZA POMOC:

• przy pierwszych objawach jak najszybciej wezwać pogotowie!!!
• starać się żeby osoba w trakcie udaru nie straciła przytomności,
• położyć na boku w celu ułatwienia oddychania.

 

 

ĆWICZENIA Z OSOBĄ PO UDARZE MÓZGU:

• Ćwiczenia z lustrem:
  • posadź pacjenta przy stole, postaw przed Nim lustro;
  • mobilizuj pacjenta, aby chwytał zdrową ręką, rękę chorą oraz żeby nią ruszał patrząc cały czas do lustra;
  • ustaw lustro przed pacjentem, również w trakcie jedzenia, żeby mógł obserwować co robi;
  • ustaw lustro na stole między rękami pacjenta, tak aby odbijała się tylko zdrowa ręka. Każ pacjentowi ruszać w tym samym czasie zdrową i chorą ręką (jak najlepiej potrafi) patrząc cały czas do lustra.

Zastosowanie lustra w ćwiczeniach z osobą po udarze mobilizuje do wykonywania świadomych ruchów, które są wymuszone przez sugestię obrazu odbicia lustrzanego.

• Ćwiczenie oddechowe:
  • potrzebna jest butelka, rurka i woda. Wkładamy rurkę do butelki do połowy wypełnionej wodą i każemy dmuchać przez rurkę tak żeby woda bulgotała – wdech przez nos i wydech przez usta.

Wszystkie ćwiczenia dobrze jest wykonywać kilka razu w ciągu dnia w krótszym czasie np. po 15 minut ale często 4 lub 5 razy dziennie.

PRAKTYCZNE WSKAZÓWKI:

• osoba po udarze odczuwa bardzo duże dolegliwości bólowe strony porażonej, ręka i noga wydają się ciężkie i nie mają chęci do ćwiczeń, a podopieczny szybko traci cierpliwość;
• przy opiece należy uważać na staw barkowy strony porażonej, żeby ręka nie „latała” w każdym kierunku bezwładnie, jeżeli mamy do czynienia z ręką wiotką;
• należy uważać na przykurcze, szczególnie dłoni – ręka jest wtedy mocno zaciśnięta w pięść i żeby ją rozluźnić wystarczy rozmasować miejsce na dłoni od nadgarstka w kierunku małego palca. Należy zawsze pamiętać
  o tym żeby zostawiać rękę wyprostowaną we wszystkich stawach dłoni i łokcia. Podobnie należy uważać
  na nogę;
• porażenie połowiczne dotyczy całej strony ciała, czyli też przełyku. W przypadku utrudnień w przełykaniu wystarczy odwrócić głowę w stronę nie porażoną i przełknąć;
• podchodzimy, kładziemy różne przedmioty i karmimy zawsze od strony porażonej;
• należy wietrzyć pomieszczenie ze względu na higienę płuc i ćwiczenia oddechowe;
• nie możemy wykonywać wszystkiego za daną osobę! Począwszy od prostych czynności do bardziej skomplikowanych. Chodzi tutaj o to żebyśmy nie pomagali we wszystkim, a stymulowali do wykonania różnych czynności takich jak np. jedną ręką chwycić drugą, za pierwszym razem może nie wyjść, ale w końcu się uda;
• bardzo dobre w stymulacji strony porażonej jest głaskanie ręką porażoną po drugiej ręce i twarzy samodzielnie lub z pomocą drugiej osoby i tak samo postępujemy z nogą.

 

Udary mózgu dotyczą osób aktywnych, które nagle musiały zwolnić tępo swojego życia bez względu na wiek, a efekty powrotu do sprawności są czasochłonne, mało widoczne co może powodować utratę cierpliwości ale my jako opiekunowie musimy motywować do dalszej pracy i nie pozwolić żeby pacjent się poddał lub zniechęcił. Najtrudniejszy ale też najważniejszy jest pierwszy rok od wystąpienia incydentu. W tym czasie możemy osiągnąć najlepsze efekty, później będą coraz słabiej widoczne i odczuwane co jednak nie znaczy, że powinniśmy zrezygnować z dalszych ćwiczeń.