Święta Bożego Narodzenia w Niemczech, czyli Plätzchen & Co. Część 2.

Wigilia i pierwszy dzień świąt. Co warto wiedzieć?

W ten wyjątkowy wieczór dzieci otrzymują tzw. ,,kolorowy talerz” ze słodyczami i owocami, kształtem przypominający dzieciątko zawinięte w becik.

Gdy rozbrzmiewa dźwięk dzwoneczka, oznacza to, że należy rozpocząć kolację wigilijną. Na stole nie znajdziemy, tradycyjnych dla Polskiej Wigilii, 12 potraw, a samo świąteczne menu jest zależne od landu. W menu najczęściej występują: pieczona kaczka lub gęś, pieczona kiełbasa, dania z kapusty (najczęściej kiszonej) lub karp (który nie jest ulubioną potrawą Niemców). W Niemczech na stole wigilijnym nie znajdziemy makówek, czy kutii. Królują za to inne słodkości: Weihnachtsstollen (ciasto drożdżowe z dużą ilością bakalii) oraz Plätzchen (imbirowe ciasteczka). Co dziwne dla Polaków, w większości niemieckich domów przygotowuje się sałatkę ziemniaczaną. Zgodnie ze starą tradycją od 11 listopada do 24 grudnia panował post (niem. Fastzeit), dlatego spożywano potrawy postne. Zwyczaj ten już w wielu domach nie jest pielęgnowany.

Niemcy z reguły są ciekawi innych zwyczajów świątecznych, dlatego jeżeli Opiekunka proponuje przygotowanie polskiego menu, zwykle się na to zgadzają. Taki pomysł warto wcześniej skonsultować z rodziną, ponieważ nasz podopieczny i jego najbliżsi mogą być przywiązani do własnych tradycji bożonarodzeniowych. Najlepszym rozwiązaniem może okazać się połączenie menu polskiego i niemieckiego – szanując przyzwyczajenia i inne tradycje, można podzielić się naszymi – polskimi.

Czego i jak życzą sobie Niemcy? Składają sobie życzenia w krótki sposób, mówiąc: Frohe Weihnachten lub Fröhliche Weihnachten, skupiają się na tym zwięzłym zwrocie, nie wyliczając szczegółowo życzeń.  W trakcie składania życzeń nie dzielą się opłatkiem.

Nie pozostawiają też wolnego miejsca dla niespodziewanego gościa, w zamian za to pod każdym nakryciem umieszczają monetę, która ma zapewnić rodzinie dobrobyt w całym roku.

Prezenty, prezenty… Moment wręczania prezentów, szczególnie dzieciom, nazywany jest Bescherung. W niektórych domach prezenty nie są umieszczane pod choinką, ale układane na stole, obok nakryć. Dzieci wierzą, że prezenty przynosi Mikołaj (niem. Weihnachtsmann) lub Dzieciątko (niem. Christkind). Niemcy nie są przyzwyczajeni do dużych, drogich, wartościowych prezentów – traktują je symbolicznie. Bardzo cenią sobie nawet drobne podarki, które są starannie, odświętnie zapakowane. W obdarowywaniu się najważniejsza nie jest wartość prezentu, ale szczerość i pamięć o innej osobie- prezentem może być nawet drobiazg, upieczone pierniczki, czy własnoręcznie wykonana ozdoba choinkowa.  Niemcy chętnie wysyłają również tradycyjne kartki z życzeniami bożonarodzeniowymi.

W trakcie kolacji wigilijnej śpiewa się również kolędy (niem. Weihnachtslieder), np.: ,,Stille Nacht”, ,,O Tannenbaum”, ,,O, du fröhliche”.

W niemieckich kościołach nie odbywa się pasterka, nabożeństwo ma miejsce po południu.

Bardzo uroczyście obchodzi się pierwszy dzień świąt. Często Niemcy spotykają się wtedy na obiedzie, spożywają potrawy bożonarodzeniowe i cieszą się świąteczną atmosferą. Nieraz świąteczny obiad powiązany jest z wyjściem do restauracji.

Jeżeli będziemy spędzać święta Bożego Narodzenia w Niemczech, warto z ciekawością przyjrzeć się odmiennym zwyczajom. Może to być jedyna okazja, by delektować się wyjątkową atmosferą świąt na jarmarkach bożonarodzeniowych, zakosztować oryginalnych świątecznych wypieków, lub wziąć udział w uroczystej kolacji w trakcie Wigilii.